Çölyak hastalığı nedir ve belirtileri nelerdir

Çölyak Hastalığı Nedir?

Çölyak hastalığı, glüten alımında ince bağırsak hasara sebep olan, genetik açıdan da yatkın kişilerde ortaya çıkan ciddiye alınması gereken özbağışıklık hastalığıdır. Çoğunlukla bir yaşından sonra gluten içeren besinlerin tüketilmeye başlanmasıyla belirti vermeye başlar. Kişiler glüten yedikleri zaman vücutlarında ince bağırsağa saldıran farklı bir bağışıklık tepkisi oluşturulmaktadır. Hastalarda gluteni parçalayan enzime karşı da bağışıklık oluşmaya başlar. Çölyak hastalığı, ince bağırsakta iltihaplanma ortaya çıkması neticesinde belirti verir. Bağışıklık sistemi glutene karşı anormal bir tepki vererek iltihabi süreci başlatır. Bazı hastalara kalıtsal yönden geçebilmektedir. Çölyak hastalığı ile birinci dereceden akrabaysanız eğer çölyak hastalığının sizde olma riski ise 10’da birdir. Bunların arasındaysa Tip 1 diyatbet ve multipl skleroz, anemi, dermatit herpetiformis, osteoporoz, düşük ve kısırlık, migren ve epilepsi gibi nörolojik durumlarda hastalıkların gelişiminde bulunmaktadır.

Çölyak Hastalığı Belirtileri

Glutene karşı alerjik hissetmeye, hasta olmamıza sebep olan nedenler bu zamanda bile tam olarak bilinmemektedir. Fakat muhtemelen genetik yatkınlık ve çevresel faktörlerin bir kombinasyonu çölyak hastalığına yol açmaktadır. Son yapılan deneylerde, bu hastalığa hassas kişilerde ince bağırsak duvarına ulaşan kısmen sindirilmiş gluten parçacıkları, bağışıklık sisteminde aşırı bir reaksiyona yol açmaktadır. Hastalığın gelişiminde genetik faktörler en önemli faktör olarak ortaya çıkıyor. Sıklıkla anne, baba, kardeşler veya çocuklar gibi çölyak hastalarının birinci derece akrabaları da rahatsızlığı geçirebilmektedir. Bireylerin beslenme alışkanlığı, gastrointestinal enfeksiyonlar ve bağırsak bakterileri çölyak hastalığının gelişimine katkıda bulunabiliyor.

Çölyak Hastalığı Belirtileri

• Gaz
• Şişkinlik
• İshal
• Kilo Kaybı
• Yorgunluk
• Depresyon
• Vücutta döküntü

Çölyak Hastalığı Tedavisi

Günümüz bu hastalığın tedavisi ömür boyu sürecek olan sıkı glütensiz bir diyettir. Glutesiz yaşan kişiler, ekmek ve bira gibi buğdaydan elde edilen, çavdar ve arpa gibi yiyeceklerden tamamen uzak durmaları gerekmektedir. Bir kesme tahtasının ya da ekmek kızartma makinesinden kırıntılardan daha az olacak şekilde glüten alınımı bile ince bağırsağı tetiklemeye yetmektedir. Eğer ciddi bir beslenme bozukluğu ortaya çıkmışsa doktor tarafından vitamin ve mineral takviyeleri önerebilir. Çoğu zaman kalsiyum, folik asit, demir, çinko, b12 vitamini, D vitamini ve K vitamini takviyesi önerilir.