İdrar Yolu Enfeksiyonu

İdrar Yolu Enfeksiyonu Nedir?
Üriner sistemin bir veya daha fazla kısmı (böbrekler, üreterler, mesane veya üretra) bir patojenle (en sık bakteri) enfekte olduğunda idrar yolu enfeksiyonu (İYE) ortaya çıkar. İYE en sık kadınlarda görülür; tüm kadınların yaklaşık % 50’si yaşamları boyunca İYE geçirir. Birçok İYE ciddi değildir, ancak enfeksiyon böbreklere ulaşırsa, ciddi hastalık ve hatta ölüm meydana gelmektedir.
İdrar Yolu Enfeksiyonu Belirtileri
İdrar yolu enfeksiyonunun en yaygın belirtisi, idrarın geçerken ağrılı, yanma hissidir. İdrar yolu enfeksiyonlarına, üretraya giren ve mesanede çoğalan bakteriler neden olur. Genellikle doktor tarafından reçete edilen antibiyotiklerle başarılı bir şekilde tedavi edilirler. İdrar yolu enfeksiyonu hastalığı genellikle kadınlar ve çocuklarda görülmektedir.
Bir İYE hastalığını en çok karşılaşılan belirtisi, idrar geçişi esnasında ağrılı, yanma hissidir. Diğer semptomlar şunlardır:
- Karın veya pelvik bölgede ağrı
- Sık idrara çıkma isteği
- Bulutlu veya kötü kokulu idrar.
Böbrekler etkilendiğinde, yaşanan diğer semptomlar şunlardır:
- Sırt ağrısı
- Ateş ve titreme
- Mide bulantısı ve kusma
- Kan lekeli idrar
İYE olan bazı kişilerde hiçbir belirti görülmezken, bu semptomları olan bazı kişilerde İYE olmayabilir. Çocuklarda belirtiler daha az net olabilir:
- Genelde huzursuz olmak
- Ateş
- Karın ağrısı
İdrar Yolu Enfeksiyonu Nedenleri Nelerdir?
Kadınlar özellikle idrar yolu enfeksiyonu geçirme riski altındadır çünkü bakteriler üretra ve anüsün birbirine yakın olması nedeniyle idrar yollarına daha kolay geçebilirler. İYE riskini artırabilecek diğer faktörler şunlardır:
- Diyabet
- Gebelik
- İdrar yollarının yapısal kusurları
- Cinsel olarak aktif olmak
- İdrar akışını engelleyen herhangi bir faktör örneğin: böbrek taşları, genişlemiş bir prostat
- Mesaneye bir kateter takılması
- Kötü hijyen
- Menopoz
- Zayıf bağışıklık sistemine sahip olmak
Normal idrar sterildir ve bakteri, virüs veya mantar gibi mikrop içermez. İdrar yolu enfeksiyonları (İYE), bakteriler üretra yoluyla idrar yoluna girdiğinde ortaya çıkar. İYE’lere en yaygın olarak normalde bağırsakta yaşayan bakteriler neden olur. İdrar yolu böbrekler, mesane, üreterler ve üretradan oluşur. Üretra, idrarın çıktığı idrar yolunun açılmasıdır.
İdrar Yolu Enfeksiyonu Risk Faktörleri
İdrar yolu enfeksiyonu enfeksiyonu komplikasyonları için aşağıdaki durumlar yüksek risk taşır:
- Hamile kadınlar
- Diyabeti olan kişiler
- Böbrek taşı veya tıkanıklığı gibi böbrek problemleri olan bireyler
- Yaşlı bireyler
- İmmün sistemi baskılanmış hastalar
- Prostat büyümesi olan erkekler
- İdrar retansiyonu ve / veya kalıcı kateterleri olan kişiler
İdrar Yolu Enfeksiyonu için hangi bölüm ve hangi doktora, ne zaman gidilmeli?
İdrar yolu enfeksiyonu belirtileri gören kişi eğer yetiştin ise hastanenin Aile Hekimi ve Üroloji başta olmak üzere Enfeksiyon Hastalıkları ve Klinik Mikrobiyoloji bölümüne gitmesi gerekmektedir.
Çocuk hastalar hastanenin Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları bölümüne götürülmesi gerekmektedir.
Hamile kadınlar belirtileri gördüğünde Kadın Hastalıkları ve Doğum bölümüne başvurmaları gerekmektedir.
İdrar Yolu Enfeksiyonu Teşhisi
İdrar tahlili, genellikle bir hasta tıbbi geçmişini anlattıktan ve fizik muayene yaptıktan sonra yapılan ilk tanı testidir. Test bakteri, beyaz ve kırmızı kan hücrelerinin varlığı ve kimyasal anormallikler hakkında bilgi sağlar. İdrar kültürü ve bakteriyel ilaç duyarlılık testleri gibi diğer çalışmaların yapılması gerektiğini gösterir. İdrar ölçüm çubuğu testi veya hatta evde idrar testleri gibi basit testler yapılabilir, ancak sonuçlar % 100 doğru değildir.
İdrar Yolu Enfeksiyonunun Tedavisi
Hızlı tedavi böbreklerin ve diğer potansiyel komplikasyonların gelişmesini önlemek için önemlidir. Doktora danışılana kadar, ilk tedavi önlemleri şunlardır:
- Bol su içmek
- Mesaneyi tahriş edebilecek sıvılardan kaçınmak (örn. Gazlı içecekler, alkol, kahve ve çay)
- Parasetamol gibi ilaçlarla ağrı veya ateş tedavisi
Böbrek enfeksiyonları genellikle hastanede antibiyotiklerle tedavi edilmesine rağmen, çoğu idrar yolu enfeksiyonu antibiyotiklerle tedavi edilir. Bununla birlikte, birçok klinisyen enfekte eden organizmaları tanımlamak ve antimikrobiyal dirençlerini belirlemek için idrar örnekleri gönderilir. Ek olarak, doktor genellikle hastanın bol miktarda sıvı (su) almasını ve bakterileri idrar yolundan temizlemek için sık idrara çıkmayı teşvik etmesini önerecektir. İdrar Yolu Enfeksiyonu ne kadar sürede iyileşir sorusunun cevabı net değildir. Hastalık şiddetine bağlı olarak 1 ay ile 3 ay içerisinde tedavisi tamamlanır ve hasta sağlığına kavuşur.
İdrar Yolu Enfeksiyonundan Korunmak
Aşağıdaki genel adımlar bir İYE gelişmesini önlemeye yardımcı olabilir:
- Susuz kalmamak için her gün bol su için
- İdrarı geç geciktirmemek
- Cinsel ilişkiden hemen sonra idrar yapın
- Banyo kullanmak yerine duş almak
- Parfümlü sabunları veya vücudunuzu yıkarken kullanmayın
- Genital bölgede spreyleri ve tozları kullanmayın
- Sigara içmeyi bırakın
Hamilelikte İdrar Yolu Enfeksiyonu
Hamilelik idrar yolu enfeksiyonu riskini artırır; hormonal değişiklikler normal idrar yolu işlevini değiştirebilir ve genişleyen uterus hem mesane hem de üreterler üzerinde baskı oluşturur. Etki, idrar çıkışını yavaşlatmak ve hamile kadınların “idrarı tutmasına veya geciktirmesine” neden olur. Bu, bakteriler için uygun büyüme koşullarına yol açar. Bu nedenle hamileyken İYE geçirdiğinizden şüpheleniyorsanız doktorunuza başvurun.
Erkeklerde İdrar Yolu Enfeksiyonu
Yetişkin erkeklerde seyrek İYE görülür; İYE belirtileri görüyor ise genellikle altta yatan bir neden vardır (örneğin, prostat veya böbrek taşı olması veya yaşlı bir kişi olması). Bu neden üroloji doktorları tarafından tetkik edilip tedavisine başlanır.
Çocuklarda İdrar Yolu Enfeksiyonu
Erkeklerin yaklaşık% 1’inde ve kızların% 3’ünde ergenlik öncesi İYE vardır. Bu çocukların bazıları, idrar yollarında retrograd akışın kolayca gerçekleşmesini sağlayan ve böylece bakterilerin böbreklere kolay bir yol veren yapısal problemleri vardır. Değerlendirme ve tedavi için genellikle bir çocuk üroloğuna danışılır. Diğer çocuklar ise idrara çıkmayı geciktirebilir ve bazıları mesanelerini tamamen boşaltacak kadar kaslarını gevşetmekte sorun yaşamaktadırlar. Bu çocuklara sıvı alımının artırılması ve daha fazla tuvalete çıkması teşvik edilebilir.