TÜRKLER İÇİN EN KOLAY YERLEŞİLEBİLEN ÜLKELER: KAPSAMLI 2025 REHBERİ

Giriş: “En Kolay” Ne Demektir? Doğru Ülkeyi Seçme Sanatı

Yurt dışına yerleşme kararı, hayatınızın en önemli dönüm noktalarından biridir. Bu kararı alırken “en kolay” ülke tanımı, kişiden kişiye değişir. Kimisi için “en kolay”, en az bürokrasiyle uğraşılan ülkedir. Kimisi için en düşük bütçeyle yerleşilebilen, kimisi içinse en hızlı şekilde Avrupa Birliği’nde serbest dolaşım hakkı sunan ülkedir.

Bu rehberde “kolay” kelimesini şu kriterler üzerinden tanımlıyoruz:

1. Net ve Erişilebilir Yasal Yollar: Özellikle “şirket kurarak oturum alma” gibi, Türk vatandaşlarının belirli bir yatırım ve girişimle net bir şekilde başvurabileceği programların varlığı.
2. Vize Kolaylığı: Başlangıç aşamasında ülkeye vizesiz giriş imkanı sunması, yerleşim sürecini büyük ölçüde basitleştirir.
3. Makul Maliyetler: Hem yerleşim sürecindeki başlangıç maliyetlerinin hem de genel yaşam giderlerinin yönetilebilir seviyelerde olması.
4. Kültürel ve Sosyal Entegrasyon: Türk vatandaşlarına karşı genel tutumun olumlu olması, kültürel yakınlık ve mevcut bir Türk topluluğunun varlığı.
5. Gelecek Perspektifi: Sadece oturum izni değil, aynı zamanda kalıcı oturum ve vatandaşlığa giden yolun açık ve belirli olması.

Bu kriterler ışığında, Balkanlar’dan Orta Avrupa’ya, Akdeniz’den Körfez’e uzanan 8 popüler destinasyonu tüm avantaj ve dezavantajlarıyla inceliyoruz.

1. BÖLÜM: BALKAN ROTASI – KÜLTÜREL YAKINLIK VE GİRİŞİMCİ FIRSATLARI

Balkan ülkeleri, Türkiye’ye olan coğrafi ve kültürel yakınlıkları, vizesiz giriş imkanı ve özellikle girişimciler için sundukları basit oturum prosedürleri ile listenin başında yer alıyor.

1. KARADAĞ: Adriyatik’in Yükselen Yıldızına Açılan Kapı

Neden Kolay? Karadağ, Türk vatandaşları için belki de en popüler yerleşim noktasıdır. Sebepleri basit: 90 gün vizesiz giriş, Avrupa’daki en basit ve en düşük maliyetli şirket kurma prosedürlerinden birine sahip olması, düşük vergi oranları ve AB’ye aday ülke statüsüyle sunduğu gelecek vaadi.

Popüler Yerleşim Yolları:

• Karadağ’da Şirket Kurarak Oturum (En Popüler Yol): Karadağ’da 1 Euro sermaye ile bir D.O.O (Limited Şirket) kurarak kendinizi o şirketin direktörü olarak atayabilir ve bu sayede bir yıllık çalışma ve oturum iznine başvurabilirsiniz. Bu izin, şirketiniz aktif olduğu ve direktör maaşınızın vergi/sigorta primleri (aylık yaklaşık 150-250 Euro) ödendiği sürece her yıl yenilenir. Bu yöntem, size ülkede yasal olarak yaşama ve çalışma hakkı verir.
• Emlak Alarak Oturum: Değerine bakılmaksızın bir konut veya iş yeri satın alarak da oturum izni alabilirsiniz. Ancak bu izin size çalışma hakkı vermez ve kalıcı oturuma giden 5 yıllık süreden sayılmaz. Bu nedenle daha çok emekliler veya uzaktan çalışanlar için uygundur.

Yaşam ve Maliyetler: Başkent Podgorica ve sahil şehirleri Tivat, Kotor, Budva en popüler yerlerdir. Yaşam maliyetleri Türkiye’ye benzer veya biraz daha yüksektir. Tek kişi için aylık ortalama yaşam gideri (kira hariç) 600-800 Euro, şehir merkezinde tek yatak odalı bir dairenin kirası ise 400-700 Euro civarındadır.

Avantajlar:

• Nefes kesen doğa ve yüksek yaşam kalitesi.
• AB’ye aday ülke olması (gelecekte AB pasaportu potansiyeli).
• %9’dan başlayan düşük kurumlar ve gelir vergisi.
• Güvenli bir ülke olması ve Türk yatırımcılara karşı olumlu bir yaklaşım.

Dezavantajlar:

• Küçük bir pazar olması.
• Ekonominin büyük ölçüde turizme ve inşaata bağımlı olması (sezonsallık).
• Bürokrasinin zaman zaman yavaş işleyebilmesi.

Uzun Vadeli Perspektif: Şirket kurarak alınan oturum iznini 5 yıl kesintisiz yenileyenler kalıcı oturuma, kalıcı oturumdan 5 yıl sonra ise vatandaşlığa başvurabilirler (toplam 10 yıl). Karadağ çifte vatandaşlığa genel olarak izin vermez.

2. SIRBİSTAN: Balkanlar’ın Canlanan Ekonomi Merkezi

Neden Kolay? Sırbistan, Karadağ’a benzer bir model sunar. Türkiye’ye vizesiz giriş, Belgrad gibi dinamik bir başkente sahip olması ve şirket kurarak oturum almanın basitliği en büyük artılarıdır. Prosedürler Karadağ ile neredeyse aynıdır ve Avrupa’nın kalbine daha yakındır.

Popüler Yerleşim Yolları:

• Şirket Kurarak Oturum (D.O.O. veya Preduzetnik): Sırbistan’da da bir D.O.O. (Limited Şirket) veya “Preduzetnik” (Şahıs Şirketi) kurarak kendinize çalışma ve oturum izni alabilirsiniz. Şahıs şirketi kurmak daha basit ve maliyetsiz olsa da, sorumluluk sınırsızdır. D.O.O. daha yaygın bir tercihtir. Aylık vergi ve sigorta yükümlülükleri Karadağ’a benzer seviyelerdedir.
• Beyaz Kart (Beli Karton): Ülkeye her girişte 24 saat içinde kalınan yerin polise bildirilmesi zorunluluğudur. Oturum izni sürecinin ilk adımıdır.

Yaşam ve Maliyetler: Belgrad, Novi Sad gibi şehirler popülerdir. Yaşam maliyetleri Karadağ’a kıyasla bir tık daha uygun olabilir. Özellikle gıda ve ulaşım daha ucuzdur. Tek kişi için aylık gider (kira hariç) 550-750 Euro, Belgrad’da merkezi bir daire kirası 500-800 Euro arasındadır.

Avantajlar:

• Bölgenin en büyük ve dinamik pazarlarından biri.
• Canlı kültürel hayat ve genç nüfus (özellikle Belgrad).
• Türkiye ile güçlü tarihi ve kültürel bağlar.
• Avrupa’nın ana ulaşım ağları üzerinde stratejik bir konum.

Dezavantajlar:

• Henüz AB üyesi değil, ancak aday ülke. Süreç Karadağ’dan daha yavaş ilerliyor.
• Hava kirliliği kış aylarında bazı şehirlerde sorun olabiliyor.
• Yerel dili (Sırpça) öğrenmek sosyal entegrasyon için daha önemli.

Uzun Vadeli Perspektif: Sırbistan da 5 yıl geçici oturum sonrası kalıcı oturum, toplamda ise 8-10 yıllık bir süreç sonunda vatandaşlık imkanı sunar. Çifte vatandaşlık konusunda Karadağ’a göre daha esnek politikalara sahip olabilir.

3. KUZEY MAKEDONYA: En Düşük Maliyetli Balkan Seçeneği

Neden Kolay? Kuzey Makedonya, Balkan rotası içinde en bütçe dostu seçenektir. Vizesiz giriş, son derece düşük yaşam ve şirket kurma maliyetleri ile dikkat çeker. Özellikle sınırlı bir bütçeyle Avrupa’da bir başlangıç yapmak isteyenler için idealdir.

Popüler Yerleşim Yolları:

• Şirket Kurarak Oturum (DOOEL): Burada da bir DOOEL (Tek Kişilik Limited Şirket) kurarak oturum izni almak mümkündür. Prosedürler diğer Balkan ülkelerine benzer ancak maliyetler daha düşüktür. Aylık zorunlu vergi ve sigorta giderleri genellikle 100-150 Euro gibi daha mütevazı seviyelerdedir.

Yaşam ve Maliyetler: Başkent Üsküp, Türklerin yoğun olarak yaşadığı ve tarihi bağların en güçlü olduğu şehirdir. Yaşam maliyetleri Türkiye’ye kıyasla oldukça düşüktür. Tek kişi için aylık gider (kira hariç) 450-600 Euro, Üsküp’te merkezi bir daire kirası ise 250-400 Euro gibi rakamlara bulunabilir.

Avantajlar:

• Avrupa’da en düşük yaşam maliyetlerinden biri.
• Türkçe konuşan önemli bir azınlığın varlığı ve Türk kültürüne derin aşinalık.
• NATO üyesi ve AB’ye aday ülke.
• Oldukça basit ve ucuz şirket kurulumu.

Dezavantajlar:

• Ekonomik olarak diğer Balkan ülkelerinden daha az gelişmiş olması.
• İş fırsatlarının daha sınırlı olması.
• AB üyelik süreci siyasi nedenlerle yavaş ilerleyebiliyor.

Uzun Vadeli Perspektif: 8 yıl yasal ikametten sonra vatandaşlık başvuru hakkı doğar. Dil (Makedonca) öğrenme şartı bulunur.

2. BÖLÜM: AVRUPA BİRLİĞİ’NE AÇILAN KAPILAR – SCHENGEN AVANTAJI

Bu ülkeler, doğrudan AB ve Schengen Bölgesi’ne giriş imkanı sunmalarıyla öne çıkıyor. Süreçler Balkanlara göre biraz daha maliyetli ve karmaşık olsa da, elde edilen haklar çok daha geniştir.

4. MACARİSTAN: Orta Avrupa’da Girişimcilik Fırsatı

Neden Kolay? Macaristan, “iş kurarak oturum izni” modelini AB içinde en net uygulayan ülkelerden biridir. Süreç Balkanlardaki kadar basit olmasa da, bir iş planı ve yeterli sermaye ile Schengen Bölgesi’nde oturum izni almanın en stratejik yollarından birini sunar.

Popüler Yerleşim Yolları:

• Şirket Kurarak Oturum (K.F.T.): Macaristan’da bir K.F.T. (Limited Şirket) kurarak ve kendinizi direktör olarak atayarak oturum iznine başvurabilirsiniz. Burada Balkanlardan farklı olarak, şirketin “gerçek” bir faaliyeti olması, bir iş planı sunulması ve direktörün ülkede yaşaması için yeterli kişisel birikime sahip olduğunu göstermesi beklenir. Kurulum ve danışmanlık maliyetleri 4,000-6,000 Euro’yu bulabilir.

Yaşam ve Maliyetler: Budapeşte, muhteşem mimarisi ve canlı sosyal hayatıyla Avrupa’nın en gözde başkentlerinden biridir. Yaşam maliyetleri Batı Avrupa’ya göre hala uygundur. Tek kişi için aylık gider (kira hariç) 600-800 Euro, Budapeşte’de merkezi bir daire kirası 500-800 Euro civarındadır.

Avantajlar:

• Doğrudan Schengen Bölgesi’nde yaşama ve serbest dolaşım hakkı.
• Stratejik konumuyla tüm Avrupa’ya kolay erişim.
• Canlı start-up ekosistemi ve yatırımcı dostu ortam.
• Batı Avrupa’ya kıyasla makul yaşam maliyetleri.

Dezavantajlar:

• Macarca, öğrenmesi son derece zor bir dildir.
• Bürokrasi Balkanlara göre daha katı olabilir.
• Oturum izni onayı, sunulan iş planının gücüne bağlıdır ve garanti değildir.

Uzun Vadeli Perspektif: 8 yıl kesintisiz ikametin ardından, dil sınavını geçme ve anayasa bilgisi gibi şartlarla vatandaşlığa başvurulabilir. Macaristan çifte vatandaşlığa izin vermektedir.

5. PORTEKİZ: Yaşam Kalitesi ve Dijital Göçebelerin Cenneti

Neden Kolay? Portekiz, şirket kurma zorunluluğu olmadan, pasif gelire veya uzaktan çalışmaya dayalı modellerle oturum izni sunmasıyla “kolay” bir seçenektir. Özellikle D7 ve Dijital Göçebe vizeleri, belirli bir gelir düzeyine sahip Türkler için harika fırsatlardır.

Popüler Yerleşim Yolları:

• D7 Vizesi (Pasif Gelir): Emekli maaşı, kira geliri, temettü veya faiz gibi düzenli pasif gelire sahip olanlar için tasarlanmıştır. Yıllık asgari ücret tutarında (2025 için yaklaşık 10.000 Euro) pasif gelir kanıtlamanız gerekir.
• Dijital Göçebe Vizesi: Yurt dışındaki bir şirket için uzaktan çalıştığınızı ve aylık asgari ücretin 4 katı (2025 için yaklaşık 3.300 Euro/ay) bir gelire sahip olduğunuzu kanıtlayarak başvurabilirsiniz.
• Golden Visa: Büyük bir yatırım (genellikle 500.000 Euro ve üzeri) gerektirse de doğrudan oturum sağlayan bir diğer yoldur.

Yaşam ve Maliyetler: Lizbon ve Porto en popüler şehirlerdir. Muhteşem iklimi, rahat yaşam tarzı ve okyanus kıyılarıyla bilinir. Yaşam maliyetleri Macaristan’a benzer veya biraz daha yüksektir. Kiralar son yıllarda oldukça artmıştır; Lizbon’da merkezi bir daire 800-1200 Euro’yu bulabilir.

Avantajlar:

• Harika iklim ve yüksek yaşam kalitesi.
• Şirket kurma ve yönetme stresi olmadan oturum alma imkanı.
• Avrupa’nın en güvenli ülkelerinden biri.
• Vatandaşlığa giden yolun net ve 5 yıl gibi daha kısa olması.

Dezavantajlar:

• Bürokratik süreçler (SEF randevuları) çok yavaş olabilir.
• Büyük şehirlerdeki kira maliyetlerinin yüksekliği.
• Pasif gelir veya yüksek uzaktan çalışma maaşı kanıtlama zorunluluğu.

Uzun Vadeli Perspektif: Sadece 5 yıl yasal ikametten sonra, temel Portekizce (A2 seviyesi) bilgisiyle vatandaşlığa başvurma hakkı doğar. Bu, AB içindeki en hızlı yollardan biridir. Portekiz çifte vatandaşlığa izin verir.

6. MALTA: İngilizce Konuşulan Akdeniz Üssü

Neden Kolay? Malta, AB ve Schengen üyesi olmasının yanı sıra resmi dilinin İngilizce olmasıyla Türkler için büyük bir avantaj sunar. Dil bariyerini ortadan kaldırması, yerleşim ve iş süreçlerini oldukça kolaylaştırır.

Popüler Yerleşim Yolları:

• Nomad Residence Permit (Dijital Göçebe): Portekiz’e benzer şekilde, AB dışındaki bir şirket için uzaktan çalışan ve aylık brüt 2,700 Euro geliri olanlara bir yıllık oturum izni sunar.
• Self-Employed (Şahıs Şirketi): Sağlam bir iş planı ve yaklaşık 25.000 Euro’luk bir sermaye ile kendi işinizi kurarak oturum iznine başvurabilirsiniz. Süreç Macaristan’a benzer şekilde iş planının gücüne bağlıdır.
• İstihdam Yolu: Ülkede bir iş bularak çalışma izni almak da bir yoldur. Özellikle online casino (iGaming), finans ve IT sektörlerinde ciddi bir eleman açığı bulunmaktadır.

Yaşam ve Maliyetler: Küçük bir ada ülkesi olması nedeniyle nüfus yoğunluğu fazladır. Yaşam maliyetleri Portekiz’e benzer veya biraz daha yüksektir, özellikle kira fiyatları yüksektir. Merkezi bölgelerde küçük bir daire için 800-1100 Euro ödemek normaldir.

Avantajlar:

• Resmi dilin İngilizce olması.
• AB ve Schengen Bölgesi’nde yaşama hakkı.
• Güçlü finans, IT ve turizm sektörleri.
• Harika Akdeniz iklimi ve tarihi doku.

Dezavantajlar:

• Yüksek kira ve genel yaşam maliyetleri.
• Küçük bir ada olması ve kalabalık.
• Trafik önemli bir sorundur.

Uzun Vadeli Perspektif: 5 yıl yasal ikamet sonrası kalıcı oturuma, ilerleyen yıllarda ise vatandaşlığa başvurulabilir. Süreçler Portekiz’e göre daha uzundur.

3. BÖLÜM: KÜRESEL MERKEZLER – FARKLI FIRSATLAR

Bu kategoride, klasik Avrupa rotasının dışında, iş ve yaşam tarzı odaklı, kendine has kolaylıklar sunan ülkeler yer alıyor.

7. BİRLEŞİK ARAP EMİRLİKLERİ (DUBAI): İş ve Vergi Cenneti

Neden Kolay? BAE, özellikle Dubai, “vatandaşlık” hedefi olmayan ancak yüksek gelir, sıfır gelir vergisi ve ultra modern bir yaşam hedefleyen profesyoneller ve girişimciler için dünyanın en kolay yerleşim rotalarından biridir. Bürokrasi son derece hızlı ve iş odaklıdır.

Popüler Yerleşim Yolları:

• Free Zone Şirketi Kurulumu: Dubai’deki onlarca serbest bölgeden birinde bir şirket kurmak, 2-3 haftalık bir sürede size ve ailenize 2 yıllık yenilenebilir oturum vizesi (residence visa) sağlar. Bu, en yaygın ve en basit yoldur. Maliyetler seçilen serbest bölge ve lisans türüne göre 10.000 – 20.000 USD arasında değişir.
• İstihdam Vizesi: Ülkede bir iş bulduğunuzda, şirketiniz size sponsor olarak çalışma ve oturum vizenizi alır. Süreç çok hızlıdır.
• Emlak Yatırımcısı Vizesi: Belirli bir değerin (yaklaşık 2 milyon AED veya ~545.000 USD) üzerinde mülk satın alanlara “Golden Visa” adı altında 10 yıllık oturum verilir.

Yaşam ve Maliyetler: Dubai’de yaşam son derece lüks ve konforlu ancak pahalıdır. Tek kişi için aylık gider (kira hariç) 1000-1500 USD’yi bulabilir. Merkezi bir stüdyo dairenin kirası ise 1500-2000 USD’den başlar.

Avantajlar:

• %0 kişisel gelir vergisi.
• Dünyanın en güvenli şehirlerinden biri.
• Global bir iş ve seyahat merkezi olması.
• İnanılmaz hızlı ve dijitalleşmiş bürokrasi.
• Herkesin İngilizce konuşması.

Dezavantajlar:

• Vatandaşlık yolu neredeyse imkansızdır. Oturum, vizeye bağlıdır.
• Yaz aylarında aşırı yüksek sıcaklıklar.
• Yüksek yaşam maliyetleri.
• Kültürel olarak Türkiye’ye uzak olması.

Uzun Vadeli Perspektif: BAE’de kalış süreniz tamamen vizenizin geçerliliğine bağlıdır. Kalıcı oturum veya vatandaşlık gibi bir konsept bulunmamaktadır. Burası, para biriktirmek, iş kurmak ve küresel bir deneyim yaşamak için bir merkez olarak görülmelidir.

8. BOSNA-HERSEK: Gönül Coğrafyasında Huzurlu Bir Başlangıç

Neden Kolay? Bosna-Hersek, listemize kültürel ve tarihi bağların en derin olduğu ülke olarak giriyor. Sırbistan ve Karadağ’a benzer şekilde vizesiz giriş ve basit şirket kurma prosedürleri sunar, ancak bunu çok daha düşük bir maliyetle ve daha sakin bir yaşam tarzıyla birleştirir.

Popüler Yerleşim Yolları:

• Şirket Kurarak Oturum (D.O.O.): Diğer Balkan ülkeleriyle aynı mantıkla çalışır. Saraybosna veya Mostar gibi şehirlerde bir D.O.O. kurarak kendinize direktör olarak oturum ve çalışma izni alabilirsiniz. Maliyetler ve aylık yükümlülükler, Kuzey Makedonya ile birlikte en düşük seviyededir.

Yaşam ve Maliyetler: Saraybosna, tarihi dokusu ve samimi atmosferiyle öne çıkar. Yaşam maliyetleri son derece uygundur. Tek kişi için aylık gider (kira hariç) 400-550 Euro, Saraybosna merkezde bir daire kirası 250-400 Euro civarındadır.

Avantajlar:

• Türkiye ile eşsiz tarihi, kültürel ve dini bağlar.
• Son derece düşük yaşam ve iş kurma maliyetleri.
• Muhteşem ve el değmemiş doğa.
• Stresten uzak, sakin ve huzurlu bir yaşam tarzı.

Dezavantajlar:

• Karmaşık siyasi yapı ve yavaş işleyen bürokrasi.
• Ekonomik olarak diğer Balkan ülkelerinin gerisinde olması.
• AB üyelik perspektifinin daha zayıf olması.

Uzun Vadeli Perspektif: 5 yıl yasal ikamet sonrası kalıcı oturuma, ilerleyen yıllarda ise vatandaşlığa başvurulabilir. Süreçler diğer Balkan ülkelerine benzerdir.

Karşılaştırmalı Analiz ve Sonuç: Sizin İçin Doğru Ülke Hangisi?

E-Tablolar’a aktar

Stratejinizi Belirleyin:

• Sınırlı Bütçeyle Başlamak İçin: Kuzey Makedonya, Bosna-Hersek.
• Girişimci Olarak Hızlı Başlangıç İçin: Karadağ, Sırbistan.
• Doğrudan Schengen’e Adım Atmak İçin: Macaristan (girişimci), Portekiz (gelir sahibi).
• Dil Sorunu Yaşamak İstemiyorsanız: Malta, BAE (Dubai).
• En Yüksek Yaşam Kalitesi ve İklim İçin: Portekiz, Malta.
• Maksimum Gelir ve Sıfır Vergi İçin: BAE (Dubai).
• En Hızlı AB Vatandaşlığı İçin: Portekiz.

Sonuç olarak, “en kolay” ülke, sizin kişisel hedeflerinize, bütçenize ve yaşam tarzı beklentilerinize en uygun olandır. Bu rehber, size seçenekleri sunmakta ve bir önceliklendirme yapmanıza yardımcı olmaktadır. Unutmayın, her bir ülkenin prosedürleri zamanla değişebilir. Bu nedenle, son kararınızı vermeden önce mutlaka güncel bilgileri kontrol edin ve mümkünse profesyonel (hukuki ve mali) danışmanlık alın. Bu büyük adımı atarken yapacağınız en iyi yatırım, doğru ve kapsamlı bir araştırma olacaktır.